Op vrijdag 26 oktober 2018 werden er op initiatief van de gemeente Reusel-De Mierden en de gemeente Ravels met betrokkenheid van de Heemkunde Werkgroep Reusel krokussen gepland voor de ‘Dodendraad route’ op de grens tussen beide gemeentes waar de Weeldsebaan overgaat in de Schootseweg.
Deze ‘Dodendraad’ was een elektrische grensversperring die in de Eerste Wereldoorlog stond op de Belgisch-Nederlandse grens van het Drielandenpunt in Vaals tot aan Cadzand.
Het is dit jaar 100 jaar geleden dat de grensversperring werd afgebroken. Bij de dodendraad, waar 2200 volt op stond, zijn tijdens de Eerste Wereldoorlog ruim 1000 slachtoffers gevallen.
De krokussen werden samen met de leerlingen van basisscholen De Negensprong en de Akkerswinde gepland en er werd een herdenkingsbord onthuld.
Burgemeester Eugster (Reusel-De Mierden) en Schepen Jef van de Pol (Ravels) verzorgden het openingswoord en onthulden het bord.
Thijs van der Zanden, voorzitter van de Heemkunde Reusel gaf een toelichting op het bord.

De foto’s zijn gemaakt door de HWR leden Ger Heesters en Thijs van der Zanden.

Burgemeester Eugster (Reusel-De Mierden), Schepen Jef van de Pol (Ravels) en Thijs van der Zanden aan het woord

Het onthulde herdenkingsbord

Er werd fanatiek krokusjes gepland

Tijdens onthulling herdenkingsbord over Den Draad tijdens de Eerste Wereldoorlog
In 2014 deed ik aanvullende onderzoek en interviewde ik kinderen waarvan de ouders tijdens de Eerste Wereldoorlog naar Reusel zijn gevlucht.
Direct werd duidelijk dat die verschrikkelijke oorlog een grote impact heeft gehad op de grensbewoners, aan beide zijde.
Toen in 1915 er ook nog eens die vreselijke elektrische draadversperring kwam moest er gekozen worden! Veel mannen werkten immers in de Reuselse sigarenfabrieken. Ze moeste kiezen voor brood op de plank of in België blijven zonder inkomen en met oorlogsgeweld. Meer dan 300 sigarenmakers kozen ervoor, ondanks het wettelijke verbod, huis en haard te verlaten en in Reusel te gaan wonen. Ze werden daar opgevangen in gastgezinnen en officieel ingeschreven in het bevolkingsregister. Het aantal inwoners van Reusel steeg daardoor in een paar jaar van 1000 naar ruim 1300, een stijging van 30%

Ook gezinnen met jonge kinderen kwamen naar Reusel, ik noem 2 voorbeelden.
Het gezin van Sjef Wijnen en zijn zwangere vrouw Maria Wijnen vluchtte in 1915, met hun 2 kleuters, dwars door het moerasgebied de Reuselse Moeren heen, naar Reusel, waar vader Sjef sigarenmaker was. Ze gingen wonen aan de Raambrug in Bladel, 100 meter Reusel voorbij. Omdat haar man horlogemaker was ging zijn zwangere vrouw Maria even later weer dezelfde weg terug naar Arendonk om het horlogemakers-gereedschap op te halen zodat hij nog wat bij kon verdienen voor zijn in armoede levende gezin. Een heel gevaarlijke tocht die voor moeder Wijnen verkeerd had kunnen aflopen.

Ook het grote gezin van Charel en Lien Gevers ging begin maart 1915 met hun 8 kinderen op de vlucht. Reusel was toen al zo vol dat ze gehuisvest werden in Hulsel. Vader en zijn 16-jarige zoon Stan werkten in een van de Reuselse sigarenfabrieken. Ze hadden maar een korte middagpauze. Daarom liepen ze richting Hulsel, moeder Lien tegemoet, die op haar beurt van tegengestelde richting met een volgepakte kruiwagen met eten met haar jonge kinderen in processie achter haar aan halfweg bij het Hulsels Venneke tegenkwam. Daar kon dan het aandoenlijk gezinspicknick tafereel plaatsvinden.
Beide gezinnen hadden grote armoede, ze hadden amper genoeg te eten. Rosalien, de dochter van de toen pas 3 jaar oude Frans Wijnen vertelde me dat de kinderen Wijnen regelmatig zonder eten naar school moesten. Toch hebben ze het door hun toegewijde ouders gered en zijn na de oorlog in Nederland blijven wonen.

We mogen nooit vergeten, wat vooral die Belgische vluchtelingen, in die jaren hebben meegemaakt. Ook moeten we dankbaar zijn dat we nu hier al bijna 75 jaar in vrede kunnen leven, terwijl dat op veel plaatsen in de wereld, niet zo is. Een vrede die we moeten koesteren en doorgeven. Vrede doorgeven dat is wat we vandaag doen door het onthullen van dit bord en het planten van krokusjes.
Namens de Heemkunde Werkgroep Reusel allemaal hartelijk bedank!